Byłem w Stogach Malborskich i zobaczyłem cmentarz.

Garść informacji które podane zostały mi w postaci tablic informacyjnych.

Stogi Malborskie

W czasach krzyżackich na łąkach na terenach obecnej wsi wypasano konie. Wieś została założona w 1562 roku a 3 lata później oddana w dzierżawę osadnikom holenderskim. Mennonicka gmina flamandzka w Stogach była największą na Żuławach. Słynni byli pochodzący stąd kaznodzieje. Zachowała się jeszcze coraz mniej liczna drewniana zabudowa typu holenderskiego pochodząca z XIX wieku.

Cmentarz

Położony na Żuławach, największy w Polsce cmentarz mennonicki powstał w połowie XVIII wieku. Usytuowany we wschodniej części wsi, tuż obok współczesnego kościoła katolickiego. Drzewa dzielą jego teren na 6 kwater. Najstarsze pochówki pochodzą z pierwszej połowy wieku XIX, zaś zachowane ostatnie pochodzą z lat 1938-39. Zachowało się 260 obramowań grobów ze sztucznego kamienia(mogiły  podwójne,  pojedyncze i  dziecięce). Najbardziej typową formą nagrobka (zachowało się 90 tablic inskrypcyjnych) jest stela. Do najstarszych należy stela Petera Towsa z 1829 roku. Zachował się jeden nagrobek typu cippus, 5 podstaw krzyży nagrobnych i 5 współczesnych nagrobków granitowych.

Krótko o formach nagrobków:

Stele

Stele

Stela



Stele z trójkątnymi naczółkami, na których są wyrzeźbione liście palmy,  symbol chwały lub cierpienia zmarłej osoby

Stele z różnymi symbolami w naczółkach



1. Stela - swoim kształtem stojącej płyty kamiennej jest jedną ze starszych form sepulkralnych, stosowanych powszechnie w starożytności. Jej stojąca forma już samą swoją pozycją, przeciwstawiona poziomemu z natury swojej grobowi, symbolizuje aktywność, życie, odrodzenie, zmartwychwstanie. Przykłady form steli, czyli wolnostojącej płyty-tablicy pochodzą z XVII wieku. Poczatkowo proste, zawierające jedynie inskrypcje od końca wieku XVIII stają się dekoracyjne zgodnie z panującymi trendami artystycznymi. Najbardziej rozpowszechniona była jej antyczna, grecko-rzymska wersja złożona z cokołu, prostokątnej płyty i zwieńczenia - trójkatnego naczółka z akroterionami i palmetką, o dekoracji zredukowanej do pojedynczych symboli i starannej epigrafii.   Do dziś dotrwały stele kamienne ale były także rzeźbione w drewnie.

Cippus

2. Cippus - był inną adaptowaną ze starożytności formą nagrobka w postaci niskiego prostopadłościanu lub sześcianu zwieńczonego szerokim parapetem czy płytą, na której umieszczano urnę lub wazę - ewidentne świadectwo śmierci i wysokiej pozycji zmarłego.

Tekst: Sebastian - prawie przewodnik.
Zdjęcia: Sebastian, Jola Kryda, Maria Tomaszewicz